BOYUN FITIĞI NEDİR VE NASIL OLUŞUR?
Boyun Fıtığı Nedir?
-
Tıbbi ismi Servikal Disk Hernisi olan boyun fıtığı, omurlar arasında yastık görevi gören disklerin , yırtılması ya da kayması sonucu omuriliğe veya omurilikten ayrılan sinirlere baskı yapmasıdır.
Bu baskı sonucu sinir sıkışarak ağrı ve hareket kısıtlılığına sebep olur.
Vücudumuzun dik durmasını, temel hareketlerini sağlayan ve ağırlığını taşıyan omurgamız omur (vertebra) adını verdiğimiz kemiklerden oluşur. Bunların arasında disk adı verilen destek dokuları bulunur. Bu destek dokuları omurlara binen yükü dengelemek amacıyla amortisör görevi yaparlar.Omurgamızın boyun bölgesindeki omurlar 7 adettir ve aralarında 5 adet de disk yer alır. İntervertebral disk; içte nucleus pulpozus, dışta ise annulus fibrozus adını verdiğimiz 2 ana yapıdan oluşmaktadır.Ağır yük taşıma, düşme, travma, obezite gibi nedenler sonucu diskin yırtılması ile içteki tabaka omurilik kanalına doğru taşarak fıtıklaşır.Bu taşan (fıtıklaşan) kısım omurilik kanalındaki sinirlere baskı yapar ve sinirleri sıkıştırır.
⛳Boyun Fıtığı Neden Olur?
Boyun omurlarımızın aralarında yer alan diskler yaralanma,
uygun olmayan yük kaldırma veya yaşlanma gibi nedenlere bağlı olarak şişebilir
veya fıtıklaşabilir.
Yaşlandıkça disklerimiz kurumaya ve sertleşmeye başlar.
Diskin sert lifli dış duvarı zayıflayabilir. Jel benzeri çekirdek, disk
duvarındaki bir yırtıktan şişebilir veya yırtılabilir ve bir sinire
dokunduğunda ağrıya neden olabilir.
Genetik, sigara içme ve bir takım mesleki aktiviteler erken
disk dejenerasyonuna yol açar.
⛳ Boyun Fıtığının
Nedenleri
· Ağır yük kaldırma
· Ters bir
hareket yapma
· Uzun süreli
masa ya da bilgisayar başında oturma
· Travmalar
(düşme, araç içi trafik kazası sonucu boynun aniden öne ve arkaya hareketi)
· Cep
telefonunun uzun süre kullanımı
· Telefonu
boyna kıstırarak konuşmak
· Telefon ya da
tableti göz hizasından aşağıda tutmak
· Genetik
faktörler
· Egzersiz yaşam -setander yaşam
· Yaşlılığa
bağlı diskin sıvı kaybı
⛳ Boyun Fıtığının Belirtileri
· Başın arka kısmından şakaklara yayılan boyun ağrısı · Boyundan kola yayılan şiddetli ve geçmeyen ağrılar· Sırt, kol ve omuzlarda ağrı
· El becerilerinde azalma · Kol ve parmaklarda uyuşma ve/veya karıncalanma · Duyu kaybı · Elektriklenme · El ve kol kaslarında güçsüzlük
· Reflekslerde azalma · Kolda incelme
Boyun fıtığının en yaygın belirtisi boyun
ağrısıdır. Fakat her boyun ağrısı fıtık sebebiyle değildir.
Boyun ağrılarının büyük kısmı kas ağrıları ve kireçlenme nedeniyle olabilir. Fıtıklaşmış bir diskin belirtileri, fıtıklaşmanın konumuna ve ağrıya verdiğiniz tepkiye bağlı olarak büyük ölçüde değişir. Boyun fıtığı varsa, kolunuzdan aşağıya ve muhtemelen elinize yayılan ağrı hissedebilirsiniz. Ayrıca kürek kemiğinizde veya yakınında ağrı ve başınızı çevirirken veya boynunuzu bükerken boyun ağrısı hissedebilirsiniz. Bazen kas spazmlarınız olabilir (yani kaslar kontrolsüz bir şekilde kasılır). Bazen ağrıya kolunuzda uyuşma ve karıncalanma eşlik eder. Ayrıca pazı kaslarında (biceps,), kolunuzun arka kaslarında (triceps) ve el tutuşunuzda kas zayıflığı da olabilir.
Yaralanmaya neden olabilecek herhangi bir travmatik olay
olmadan, ilk uyandığınızda ağrıyı fark etmiş olabilirsiniz. Bazı hastalar,
kollarını başlarının arkasında yüksek bir pozisyonda tutarak rahatlarlar çünkü
bu pozisyon sinir üzerindeki baskıyı azaltır.
⛳ Boyun Fıtığı
Tanısı Nasıl Konulur?
Ağrıyı ilk yaşadığınızda, hekiminize danışın. belirtilerinizi
önceki travmaları veya durumları anlamak ve ağrıya herhangi bir yaşam tarzı
alışkanlığının neden olup olmadığını belirlemek için tam bir tıbbi öykü
alacaktır. Daha sonra, ağrının kaynağını belirlemek ve herhangi bir kas
zayıflığı veya uyuşukluğunu test etmek için fiziksel bir muayene
ortopedik,norölojik yapılabilir.
Doktorunuz kesin teşhis için , Manyetik Rezonans (MRI) veya
Bilgisayarlı Tomografi (CT) isteyebilir.
⛳ Boyun Fıtığı
Tedavisi Nasıl Yapılır?
Cerrahi olmayan tedavi, iyileşmenin ilk adımıdır ve Spinal
Dekompresyon, ilaç, fizik tedavi istirahat, ev egzersizleri,
hidroterapi, kayropraktik , Osteopati vb uygulamalar içerebilir.
⛳ Ameliyatsız Tedavi Yöntemleri
Boyun fıtığının ameliyatsız yöntemlerle tedavisinin temel
amacı, fıtıklaşmış diskin yol açtığı sinir tahrişini azaltmak ve omurgayı
koruyarak işlevselliğini artırmaktır.Kas zayıflığı gidermek kasları
güçlendirmek ve ağrıyı azaltmaktır.
⛳ Traksiyon cihazı,Mac
terapi, kayropraktik,ile Boyun Fıtığı Tedavisi
Fıtık tedavilerinde, traksiyon olarak adlandırılan çekme ve
germe yöntemi çok uzun yıllardır uygulanmaktadır. Eskiden traksiyon tedavisiyle
omurganın tümü çekiliyordu. Günümüzde teknolojinin sağladığı imkanlar
çerçevesinde, Spinal Dekompresyon cihaz tedavisiyle sadece fıtık olan bölgeye
işlem yapılıyor. Böylece tüm omurga çekme işlemine tabii olmamış oluyor.
Tedaviler en az 6, en fazla 12 seans uygulanmaktadır. Tedavi
sürecinde önce fizik tedavi, ardından spinal traksiyon cihazlarını
kullanıyoruz. Gerekli durumlarda manuel
terapi, kayropraktik,Mac terapi ve kombine takviye
tedaviler yapılmaktadır. Tedavi sonrasında kişiye özel egzersiz programı düzenlenir.
Tedavinin; doğru hasta seçimiyle başarı oranı % 86 - % 95 arasındadır
⛳ Fıtık Patlaması
Nedir?
Fıtık patlaması tabiri halk arasında fıtığın çok büyük olduğunu ifade etmek için kullanılıyor. Fıtığının büyüklüğü ve derecesi MRI görüntüsüne dayanarak belirlenir. Fıtık denilen yapının tıbbi ismi olan nükleus pulposus, fıtığı dıştan saran bağ dokusunun tıbbi ismi ise anulus fibrosus’tur. Fıtığın, bu dıştan saran yapıyı da geçip dışarı çıkarak omuriliğe ve omurilikten çıkan sinire çok şiddetli baskı yapması haline halk arasında fıtık patlaması denilmektedir.
⛳ Patlamış Fıtık
İyileşir Mi?
Boyun fıtığı patlamış da olsa patlamamış da olsa büyük bir kısmı (%95) ameliyatsız iyileşir. Ameliyat gerekliliğini belirleyen sinir dokularının etkilenme derecesidir.Uluslararası yayınlanan makaleler’de %95 ameliyatsız iyileştiği bilimsel makale ve çalışmalar ile ortaya çıkmıştır.
⛳ Boyun Fıtığından
Korunmak İçin Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Boyun fıtığına yakalanma riskinizi azaltmak için günlük
yaşamınızda dikkat edebileceğiniz bazı unsurlar elbette vardır. Bu unsurlar
sadece fıtıktan korunmanızı değil omurga sağlığınızı korumanıza da katkıda
bulunarak ağrıları önlemenize yardımcı olabilir.
· Uzun süre
aynı pozisyonda kalmayın. Masa başında çalışırken ara sıra ayağa kalkıp
dolaşın.Esnemeye çalışın
· Egzersiz
yapın.
· Bilgisayar,
TV, tablet veya cep telefonu kullanırken ekran göz hizasında olmalıdır.
Boynumuzu eğerek ekrana bakmayın.
· Otururken bel
kavisini destekleyen bir yastık kullanmak yararlıdır.
· Okuma
sırasında boynu öne doğru ileri derecede bükmek boyun sağlığı açısından
zararlıdır.
· Boyun sağlığı
açısından kuş tüyü, elyaf gibi maddelerden yapılmış yastıklar yerine ortopedik
yastık kullanmak daha yararlıdır.
· Sigaranın içilmemesi
· Yüz üstü
yatmak yerine yan yatmayı tercih etmelisiniz.
⛳ Her Boyun Ağrısı
Fıtık Mıdır?
Hemen hemen herkes zaman zaman boyun ağrılarından mustarip
olur. Boyun ağrısı denilince aklımıza önce boyun fıtığı geliyor ama her boyun
ağrısının sebebi boyun fıtığı değildir.
Boyun ağrısı, omurganın kemik ve eklem yapılarından
kaynaklanabileceği gibi kas, bağlar ve sinirler gibi yumuşak dokular sebebiyle
de olabilir. En sık karşılaşılan boyun ağrısı nedeni yumuşak doku
zorlanmalarıdır.
Kas ve bağ zedelenmeleri, travmalar, kireçlenme, boyun
fıtığı, romatizmal hastalıklar, omurga kanalında daralma gibi rahatsızlıklar
boyun ağrılarının nedenleri olarak sayılabilir.
Boyun
Fıtığı İçin Boyunluk Takmam Gerekiyor Mu?
Boyun ateli (boyunluk) takmak, kısa süreli kullanımda etkili
olabilse de gövde kaslarına dışarıdan verilen uzun süreli destek, kasları
tembelleştirerek kuvvet kaybına yol açar. Bu durum da ağrıların kalıcı olmasına
sebep olabilir.
⛳ Her
Boyun Fıtığı Ameliyat Gerektirir Mi?
Bu konuda uzmanlar fıtık ameliyatında acele edilmemesini tavsiye ediyor. Her bel fıtığı veya boyun fıtığı, ameliyat gerektirmez.Bel ve Boyun fıtığı vakalarında ilk tercih edilecek tedavi yöntemi ameliyatsız tedavilerdir. ancak ileri derecedeki Boyun Fıtığı tedavi edilmezse felç ile sonuçlanabilir Boyun fıtığı olan hastada boyun ağrısı, kollarda ve ellerde ağrı, uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük, çabuk yorulma; kol ve ellerdeki adalelerde erime görülebilir. Adale spazmı, boyun düzleşmesi veya boyunda eğiklik, boyun hareketlerinde kısıtlılık, baş dönmesi, bulantı, kulak çınlaması boyun fıtığında rastlanan belirtilerdendir. Boyun ağrısı kafa arkasına, omuzlara, iki kürek kemiği arasına, göğse ve kalbe doğru yayılabilir. Belirtiler tek veya çift taraflı olabilir. İlerlemiş boyun fıtığı bazen bacaklara giden sinir elemanlarını da sıkıştırarak yürüme bozukluğu yapabilir. Bazen boyun ve kol ağrısı o kadar şiddetlidir ki hastayı uyutmaz. Boyun fıtığı zamanında tedavi edilmezse klinik tablo her iki kol ve her iki bacakta felç oluşumuna kadar gidebilir. Tüm vücudu kapsayan duyu kaybı, idrar ve büyük abdestini kaçırma veya yapamama gibi durumlar ortaya çıkabilir. Boyunda spinal stenoz dediğimiz omurilik kanal darlığı yani dar omurga kanalı da boyun fıtığı ile benzer belirtiler gösterebilir. Bazen boyun bölgesi tümörleri, sırt fıtığı, sırtta dar kanal ve sırt bölgesi tümörünün ağrısı ile boyun fıtığı ağrısı birbirine karışabilir. Teşhiste buna dikkat etmek çok önemlidir.
Muayenede kuvvet kaybı, his kaybı veya refleks
değişiklikleri varsa bunlar önemle dikkate alınmalıdır. İyi bir muayeneden
sonra manyetik rezonans görüntüleme yöntemi ile teşhis genellikle konur. Kapalı
alanlardan korkan hastalar için açık manyetik rezonans cihazları
kullanılabilir. Bilgisayarlı tomografi, direkt grafiler, elektromiyografi (EMG)
ve diğer bazı yöntemler ayırıcı teşhiste gerekebilir. Bu tetkikler neticesinde
bazı hastalarda boyunda kireçlenme ve boyun bölgesinde omurilik kanal darlığı
yani spinal stenoz görülebilir. Boyunda dar kanal veya omurga kanal darlığı
tabir edilen bu hastalığı boyun fıtığından ayırt etmek gerekir.
